Εφημερίδα Η Αυγή, 10 10/2010 του ΝΙΚΟΥ ΚΟΥΝΕΝΗ

Πρωτόλεια στο σύνολό τους τα σύντομα διηγήματα που αποτελούν την ομαδική αυτή συλλογή, «συνομιλούν» μεταξύ τους συγκροτώντας ένα δίκτυο σκέψεων, εικόνων και στιγμών των έξι συμμετεχουσών συγγραφέων, νέων γυναικών στο σύνολό τους. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα συλλογική -ή καλύτερα «διατομική»- κατάθεση μιας συνεργατικής παρέας γυναικών πεζογράφων που, όπως μας πληροφορεί και το οπισθόφυλλο του βιβλίου, «γράφει και συγγράφει στο ισόγειο της οδού Μασσαλίας». Η κατάθεση κάθε μιας εκ των συγγραφέων αποτελεί και μια μικρή προσωπική συλλογή, αποτελούμενη από τέσσερα ή πέντε διηγήματα.

Σε αντίθεση με τις συνήθως κουρασμένες -καθ' ότι κατά παραγγελίαν συγκροτούμενες- ομαδικές συλλογές διηγημάτων ορισμένων ήδη καταξιωμένων δημιουργών, η ανά χείρας ομαδική προσπάθεια χαρακτηρίζεται στο σύνολό της από αφηγηματική φρεσκάδα, ποικιλία ύφους και έμμεση, πλην σαφή, διάθεση διαλόγου. Η θεματολογία ποικίλει, το ίδιο και οι ειδολογικές κατηγοριοποιήσεις, που ξεκινούν από παραδοσιακές μορφές και φτάνουν μέχρι την επιστημονική φαντασία. Αν και στον τομέα της συνοχής η συλλογή αντιμετωπίζει κάποια εμφανή, και μάλλον αναπόφευκτα, προβλήματα, ο ενθουσιασμός της πρώτης προσπάθειας είναι ευδιάκριτος και προσθέτει την πινελιά του στο τελικό, αρκετά ενδιαφέρον και γοητευτικό, αποτέλεσμα.

diavasame.gr  | 6 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΑΙ Ο Β. ΑΛΕΞΑΚΗΣ

Γραφει το μέλος τησ συντακτικής ομάδας Βασιλική Χρίστη

Έξι χρόνια χρειάστηκαν (σύμπτωση!) έξι πρωτοεμφανιζόμενες, κυρίως, συγγραφείς για να υποβάλουν τα γραπτά τους στην κρίση του αναγνωστικού κοινού μέσα από μία συλλογή διηγημάτων που κυκλοφόρησε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα και μας τράβηξε αμέσως με τον τίτλο της.

Οι έξι κοπέλες, Ροδούλα Ζορμπά, Ελένη Καρακατσάνη, Ελευθερία Μπαφαλούκα, Έλσα Παντοπούλου, Κίρκη Ραφαηλίδου και Ρόη Σκάρα, γνωρίστηκαν σε σεμινάριο «δημιουργικής γραφής» με δάσκαλο τον συγγραφέα Βασίλη Αλεξάκη, ο οποίος με βάση την πολύχρονη εμπειρία του από το γαλλικό ραδιόφωνο, τις υπέβαλλε σε καθημερινές σύντομες γραπτές… δοκιμασίες, για να «ξεκλειδώσουν» την έκφρασή τους, ξεχασμένη στα ντουλάπια του χρόνου και των επαγγελματικών (και άλλων) υποχρεώσεων. Όταν τελείωσε το σεμινάριο, οι έξι γυναίκες αποφάσισαν να συναντιούνται τακτικά, περίπου δύο φορές το μήνα, στο γραφείο της δικηγόρου Ρόης, στις «7.30 μ.μ. στην οδό Μασσαλίας», όπου διάβαζαν η μία στην άλλη τα κείμενά τους και τα συζητούσαν. (Ο μοναδικός άνδρας συμμαθητής τους, έπειτα από μία εντυπωσιακή παρουσία στην πρώτη συνάντηση με ένα διήγημα που τις… αναστάτωσε, δεν ακολούθησε.) Κι έτσι προέκυψε η ομώνυμη συλλογή που παρουσιάστηκε σε μία κατάμεστη αίθουσα, στη Στοά του Βιβλίου, την Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2010.

Η μία αντλεί τα θέματά της από την καθημερινότητα, αλλά βάζει στα γραπτά της και στοιχεία μυθοπλασίας, γιατί το προσωπικό ημερολόγιο, βιβλίο δεν γίνεται. Της άλλης της αρέσει η επιστημονική φαντασία και η έμπνευσή της ξεκινάει από το γαλαζωπό φως του λάπτοπ: δεν έχει γράψει ποτέ σε χαρτί με μολύβι. Η τρίτη είναι τοπογράφος και φωτογράφος, είναι παντρεμένη και έχει μια μικρή κόρη, της αρέσουν τα ταξίδια με κάθε μεταφορικό μέσο και γράφει για να επικοινωνήσει. Η Έλσα θαυμάζει αυτά που έχουν γράψει οι άλλοι κι έτσι ξεκίνησε να γράφει. Στις αποσκευές της κουβαλάει τον Ε. Χ. Γονατά, αλλά και Λατίνους συγγραφείς. Για την πρώην τραπεζικό Κίρκη, το αρχικό κίνητρο για να ασχοληθεί με το γράψιμο ήταν η δυσκολία του. «Τώρα γράφεις πιο εύκολα;», τη ρωτάει ο Άρης Σφακιανάκης, συγγραφέας κι αυτός, για λίγο δάσκαλος της ομάδας και παρουσιαστής της εκδήλωσης. «Όχι, πιο δύσκολα». (Άρα θα συνεχίσει να γράφει.) Η δικηγόρος, στο γραφείο της οποίας έγιναν όλ΄αυτά, συνοψίζει πώς μέσα από αυτές τις συναντήσεις εκτός από το ότι μπόρεσαν να «ανθήσουν» λογοτεχνικά, οικοδόμησαν μία φιλία – παρ΄όλο που δεν ζουν όλες στην Αθήνα.

Θερμό το ακροατήριο, που αποτελείτο κυρίως από ανθρώπους μέσης ηλικίας, αλλά και από νέους που φαίνεται πως τους ενδιαφέρουν τα σεμινάρια «δημιουργικής γραφής». Εμείς κρατήσαμε από αυτή τη «ζεστή» παρουσίαση τον αυθορμητισμό της Ελένης, το τρακάρισμα της Ελευθερίας, την εκφραστικότητα της Ροδούλας. Και, φεύγοντας από τη Στοά του Βιβλίου, σκεφτήκαμε να αποτολμήσουμε σε φίλους μας που γράφουν την ερώτηση πού (και πώς) «ξεκίνησαν όλα».

Επιμέλεια: Ιορδάνης Κουμασίδης, Alterthess.blogspot.com

Έξι γυναίκες (Ροδούλα Ζορμπά, Ελένη Καρακατσάνη, Ελευθερία Μπαλαφούκα, Έλσα Παντοπούλου, Κίρκη Ραφαηλίδου, Ρόη Σκάρα) είναι οι συν-συγγραφείς της ενδιαφέρουσας συλλογής διηγημάτων "7.30 μ.μ. στην οδό Μασσαλίας". Κοινή χωρική συνισταμένη, και όχι αφηγηματική καθώς οι τόποι ποικίλλουν από την Ανάφη ως το Λονδίνο, συνάντησης τους η οδός Μασσαλίας στο κέντρο της Αθήνας. Αφορμή, η ενασχόληση με τη δημιουργική γραφή. Πρόκειται για μια συλλογική δουλειά κατάθεσης διηγημάτων από τις συγγραφείς, η πλειοψηφία των οποίων εκθέτει για πρώτη φορά τη γραφή της σε δημόσια κρίση.

Τα διηγήματα κινούνται σε διαφορετικό μήκος κύματος αναφορικά με τη μορφή ή τη θεματική τους, κάτι που αφορά συχνά και τα διηγήματα ίδιας συγγραφέως, εν τούτοις κατορθώνουν να συγκροτήσουν έναν ικανοποιητικό μέσο όρο ποιότητας. Ιδιαίτερη και αρκετά ελκυστική γραφή από το σύνολο των συγγραφέων. Προσωπικές επιλογές από τη συλλογή: Κορμί Κόλαση, Greh, Ηρώδα, Δεν Είναι Εύκολο Να Πας Απέναντι, Smart Lady, Ένα Όχημα για την Ευελπίδων.

Η διηγηματογραφία στην Ελλάδα, παρά την όχι και τόσο επιτυχημένη εμπορική της απήχηση, εξακολουθεί να θέλγει και να αναπτύσσεται. Θετικά κρίνεται το γεγονός πως και οι οίκοι συνεχίζουν να την εκδίδουν. Είθε να λάβουμε στο μέλλον κι άλλες τέτοιες δουλειές σαν το 7.30 μ.μ. στην οδό Μασσαλίας.

Έξι γυναίκες συγγραφείς με κοινό το πάθος για την δημιουργική γραφή να τις ενώνει, κι ένα πολύχρωμο μπουκέτο διηγημάτων, εργασία πρωτότυπη, πολυφωνική, καλοδουλεμένη, που διαβάζεται απολαυστικά, ξαφνιάζει, συγκινεί. Κάθε συγγραφέας με την ιδιότυπη έμπνευση κι έκφρασή της, κάθε διήγημα με το ξεχωριστό του άρωμα.
Άρωμα γυναίκας από τον «κήπο λογοτεχνίας» στην οδό Μασσαλίας, που με ζήλο, φροντίδα κι αγάπη καλλιέργησαν οι έξι φίλες συγγραφείς μέχρι την τελική ανθοφορία.

Μαρία Γεωργαλά