Marina Mogli καθηγήτρια Αγγλικών, υποψήφια διδάκτορα στο Πενεπιστήμιο Θεσσαλίας και Εθελόντρια καθηγήτρια Ελληνικών στο στέκι Μεταναστών στο Βόλο (Από το 2010)

• Η ιστορία ενός μικρού ονείρου, Καρίμ που εκδόθηκε φέτος,(2014) από τις εκδόσεις Οσελότος. Πρόκειται για ένα πολύχρωμο παραμύθι για σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα και συγκεκριμένα την προσφυγιά και τη μετανάστευση. Απευθύνεται σε μικρά, αλλά και μεγάλα παιδιά, γιατί τα θέματα που πραγματεύεται μας αγγίζουν (ή θα έπρεπε, πιστεύω να μας αγγίζουν) και μας αφορούν όλους. Ο βασικός άξονας του βιβλίου αφορά την προσωπική ιστορία ενός προσφυγόπουλου, του Καρίμ, το οποίο έρχεται στην Ελλάδα κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και παρακολουθεί την πορεία του τις πρώτες μέρες παραμονής του στη χώρα μας. Παράλληλα, όμως, σε ένα άλλο επίπεδο, παρακολουθούμε και την ιστορία ενός ονείρου, που η τύχη του συνδέεται με τον Καρίμ διότι αναλαμβάνει την αποστολή να γίνει πραγματικότητα, γιατί αλλιώς θα καταλήξει σε εφιάλτη. Ανάλογα με την επιτυχία της αποστολής του θα πάρει και χρώμα, αλλιώς αν αποτύχει θα γίνει μαύρο. Έχει μόνο 3 προσπάθειες και ο τόπος της αποστολής του είναι ένας καταυλισμός προσφύγων στην Αθήνα της κρίσης, στην οποία έχει βρεθεί ο Καρίμ, έχοντας αφήσει πίσω του σπίτι, πατρίδα, φίλους, αλλά και τον πατέρα του, ο οποίος έχει συλληφθεί από την αστυνομία στη χώρα καταγωγής του. Στο δρόμο έχασε και τη μητέρα του, καθώς οι δουλέμποροι, οι οποίοι τους είχαν πάρει όλα τους τα λεφτά και τους είχαν στοιβάξει σε μια βάρκα με προορισμό την Ευρώπη, τους πέταξαν στη θάλασσα, λίγο πριν τους σώσει η Ελληνική ακτοφυλακή. Ο Καρίμ καταλήγει στην Αθήνα σε έναν καταυλισμό προσφύγων με τη θεία του, έχοντας πάθει σοκ, έχοντας χάσει κάθε διάθεση να ονειρεύεται και κάθε ελπίδα. Εκεί συναντά ένα κοριτσάκι, τη Φωτεινούλα, με την οποία γίνονται φίλοι. Για καλή του τύχη, η μητέρα του δεν είχε πνιγεί και βρέθηκε μετά από λίγες μέρες σε άλλο μέρος και θα πήγαινε στην Αθήνα να επανενωθεί με την οικογένειά της. Η ιστορία τελειώνει με το όνειρο να γίνεται πραγματικότητα, να γεμίζει τη ζωή του Καρίμ με χρώμα και ελπίδα και το προσφυγόπουλο να αρχίζει να ονειρεύεται μια καινούρια αρχή, μια καινούρια πατρίδα, καινούριες ευκαιρίες για μόρφωση, φιλίες και να αντιμετωπίζει πάλι τη ζωή με αισιοδοξία. Πρόκειται για μια συγκινητική ιστορία με αίσιο τέλος, που εκτός από τη μετανάστευση και την προσφυγιά, που είναι οι κεντρικές θεματικές του βιβλίου, αγγίζει και άλλα θέματα, όπως η ταυτότητα, που γίνεται βασική παράμετρος σε ξένα και αλλόγλωσσα περιβάλλοντα, η οικογένεια και οι δυνατοί δεσμοί που ενώνουν τα μέλη της που όμως δοκιμάζονται από αντίξοες συνθήκες σε πολλά μέρη του κόσμου. Επίσης τίθεται το θέμα της γλώσσας και ο ρόλος που παίζει στην κοινωνικοποίηση και στην ενσωμάτωση των μεταναστών καθώς είναι βασικός παράγοντας της επικοινωνίας στην χώρα υποδοχής. «Ωραίο βιβλίο!» λέει ο γιατρός στον Καρίμ, αλλά αυτός ντροπιασμένος του απαντά «Δεν ξέρω να διαβάζω ελληνικά, κύριε». Ένα από τα πρώτα όνειρα που έχει ο Καρίμ για τη ζωή του στη δεύτερη πατρίδα του είναι να πάει στο σχολείο και να μάθει ελληνικά. Επίσης διαφαίνονται αναφορές στην πατρίδα ως χώρος του φαντασιακού και στο ρόλο που παίζει για τον καθένα όσον αφορά τη διαμόρφωση της προσωπικότητας και της ταυτότητάς μας, την τραυματική διαδικασία εγκατάλειψής της και τις δυσκολίες μιας καινούριας αρχής σε μια ξένη χώρα. Το χρώμα, μεταφορικά αλλά και κυριολεκτικά, διατρέχει όλο το κείμενο, από τις ζωντανές περιγραφές των τοπίων μέχρι το συνδυασμό του με διάφορες καταστάσεις, θετικές και αρνητικές και συναισθήματα, απογοήτευσης, απόγνωσης, απελπισίας, αλλά και αισιοδοξίας, ελπίδας ή ανακούφισης. Χαρακτηριστική είναι η σύνδεση του χρώματος του ονείρου με το δέρμα του Καρίμ, που όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά γίνεται σκούρο. Το χρώμα του δέρματος, δυστυχώς, καθορίζει πολλές φορές τον τρόπο που οι άνθρωποι βλέπουν τους άλλους, και στη συγκεκριμένη περίπτωση τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Μια ακόμη βασική θεματική του βιβλίου είναι αυτή που σχετίζεται με το όνειρο. Τα όνειρα έχουν τη γοητευτική δυνατότητα να δημιουργούν την εντύπωση ότι έστω και προσωρινά αποδεσμεύουν τον άνθρωπο από τους ανυπέρβλητους περιορισμούς του χώρου και του χρόνου. Το όνειρο, μια παράλληλη πραγματικότητα για όλους μας, παίρνει σάρκα και οστά στο παραμύθι της Στέλλας Αρβανίτη και γίνεται ένα ακόμη πρόσωπο στην ιστορία. Η πραγματοποίησή του, στο τέλος του παραμυθιού, από παράλληλη αμφίβολη πραγματικότητα μετατρέπεται σε γεγονός και γίνεται αφορμή ένωσης των δυο διαστάσεων, του πραγματικού και του ονειρικού. Χαρακτηριστική είναι η τελευταία φράση του κειμένου: «Από εκείνη τη μέρα το παιδί και το πολύχρωμο όνειρο έζησαν για πάντα μαζί! Δεν χωρίστηκαν ποτέ ξανά!». Τα όνειρα παρουσιάζονται ως σημαντική συνιστώσα της ανθρώπινης ζωής και εμπειρίας, ως κάτι που μας δίνει ελπίδα και μας σπρώχνει μπροστά, παρά τις δυσκολίες. Άλλωστε, τα όνειρα των ανθρώπων δεν έχουν γλώσσα, πατρίδα ή θρησκεία, είναι τα ίδια πάνω κάτω για όλους. Άλλωστε όλοι τα ίδια πράγματα δεν ονειρευόμαστε? Όπως και ο μικρός Καρίμ, θέλουμε να είμαστε καλά, να έχουμε φαγητό και ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μας, να είναι καλά οι άνθρωποι που αγαπάμε και να μας δίνονται ευκαιρίες να καλυτερεύσουμε την ποιότητα της ζωής μας. Το βιβλίο επίσης αγγίζει θέματα όπως η φιλία και η αλληλεγγύη. Η Φωτεινούλα και ο γιατρός είναι δίπλα στον Καρίμ, προσφέροντάς του υλική αλλά κυρίως ψυχολογική συμπαράσταση. Κανένας άνθρωπος δεν είναι μόνος του και δεν πρέπει να είναι μόνος του, είμαστε όλοι μέρη ενός κοινωνικού συνόλου. Η αλληλεγγύη περιλαμβάνει τη δέσμευση ότι, ακόμη κι αν δεν έχουμε τους ίδιους πόνους, τα ίδια προβλήματα ή τα ίδια συναισθήματα, ζούμε σε κοινό έδαφος και έχουμε ευθύνη ο ένας για τον άλλο. Οι χαρακτήρες, ειδικά του μικρού Καρίμ, αλλά και των άλλων προσώπων, όπως της θείας του, της μητέρας του και της Ελληνίδας φίλης του της Φωτεινούλας, διαγράφονται ζωντανά, είτε άμεσα μέσα από διαλόγους είτε έμμεσα από τα σχόλια της αφηγήτριας. Πρόκειται για χαρακτήρες που φαίνονται βγαλμένοι από τη ζωή. Μέσα από την περιγραφή τους, η συγγραφέας καταφέρνει να τους αναγάγει σε τύπους που δονούνται από ποικιλία συναισθημάτων μέσω των οποίων ο καθένας αντικρίζει τη ζωή μέσα από τις εμπειρίες και τις συνθήκες στις οποίες δραστηριοποιείται. Έτσι βλέπουμε την σύγχυση και την απελπισία του μικρού παιδιού που δεν ξέρει τι απέγινε ο πατέρας του ο οποίος είναι φυλακισμένος από ένα αυταρχικό καθεστώς, τη θλίψη και την ανησυχία του γιατί νομίζει ότι έχει χάσει τη μητέρα του, αλλά και την ανακούφιση και την ελπίδα μόλις μαθαίνει τα νέα για την εύρεσή της. Τη στωικότητα της θείας, η οποία προσπαθεί με κάθε τρόπο να καθησυχάσει τον Καρίμ και να του δώσει ελπίδα να συνεχίσει, λέγοντάς του να μη σταματήσει να ονειρεύεται γιατί «τα όνειρα μας ομορφαίνουν τη ζωή». Τη Φωτεινούλα, με τη γλυκιά αθωότητα και την αμεσότητα με την οποία πλησιάζει τον Καρίμ, καθώς απορεί με τις συνθήκες στις οποίες βρίσκεται. Χαρακτηριστικά τον ρωτάει: «Η δική σου η μαμά δεν φωνάζει που δεν πας σχολείο?» Την συμπόνια και διακριτικότητα του γιατρού που εκτός από ιατρική φροντίδα προσφέρει αγάπη και τρυφερότητα στον Καρίμ και γενικά στα μικρά παιδιά που μένουν στον καταυλισμό. Στη χώρα μας σήμερα έχουμε πολλούς μετανάστες και πρόσφυγες που συρρέουν εδώ κατά εκατοντάδες σχεδόν καθημερινά. Μεταξύ αυτών των ανθρώπων που έχουν βιώσει τις τραγικές συνέπειες του πολέμου και των εμφυλίων αναταραχών, την προσφυγιά, την απώλεια της οικογένειας και του οικείου περιβάλλοντος συμπεριλαμβάνονται και παιδιά. Αυτά τα παιδιά αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον και μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη. Στις χώρες υποδοχής και δυστυχώς και στην Ελλάδα βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, διακρίσεις και περιθωριοποίηση. Για να ενταχθούν στη χώρα υποδοχής χρειάζονται περισσότερο από κάθε άλλη ομάδα ένα υποστηρικτικό κοινωνικό περιβάλλον. Για να βρουν το δρόμο τους χρειάζονται πάνω απ’ όλα την κατανόηση και τη βοήθειά μας. Στην περιοχή μας, για παράδειγμα, έχουμε δυο ξενώνες φιλοξενίας ανηλίκων προσφύγων, στην Μακρινίτσα και στην Αγριά. Και γι’ αυτό αυτό το βιβλίο είναι σημαντικό. Γιατί συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση των συνθηκών και των συναισθημάτων ενός παιδιού που είναι πρόσφυγας.

Διαβάστε τη δημοσίευση που αφορά το βιβλίο στο Paralaxi.gr

ΝΑΤΑΛΙΑ ΡΕΖΗ

‘’ …Δεν ευθύνεται η Ελλάδα γι’αυτήν την κατάσταση. Έχει γίνει απέραντος τάφος ψυχών.…Θέλω οι χώρες της Ευρώπης που πουλάνε όπλα να αναλάβουν να θρέψουν τους μετανάστες που δημιουργούν. Η πολιτική μου θέση είναι αυτή…’’ “Η ιστορία ενός μικρού ονείρου – Καρίμ” δεν είναι ένα απλό παραμύθι της πολυβραβευμένης συγγραφέως παιδικών βιβλίων Στέλλας Αρβανίτη. Είναι μια πολιτική ιστορία για όσους, μικρούς και μεγάλους, ελπίζουν ότι η Μεσόγειος θα πάψει κάποτε  να αποτελεί το τραγικό τέλος κυνηγημένων ανθρώπων.  Μια προσπάθεια να κατανοήσουν οι μικροί αναγνώστες όλους εκείνους τους άγνωστους λόγους για τους οποίους πολλοί συνομήλικοι τους δίνουν καθημερινά μάχη να κρατηθούν στη ζωή. Μάχη να συνεχίσουν να ονειρεύονται. “Στα παιδιά αν το όνειρο καταδικαστεί, θα καταδικαστεί και η ζωή μας…”, υποστηρίζει η Στ. Αρβανίτη. Επαγγελματίας ξεναγός η ίδια έχει εντάξει το παραμύθι ως εργαλείο στην δουλειά της, καθώς το χρησιμοποιεί στις ξεναγήσεις της.  Πολυγραφότατη από το δημοτικό, δεν άργησαν οι έπαινοι και οι βραβεύσεις: ο πρώτος έπαινος ήρθε στην Γ’ Γυμνασίου σε πανελλήνιο διαγωνισμό στην ποίηση και την πεζογραφία. Τον Φεβρουάριο του 2012 το παραμύθι ‘’Το κυπαρίσσι που έγερνε’’ πήρε έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών και βραβεύτηκε επίσης στο 30^ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ποίησης και Πεζογραφίας. Στο ίδιο Συμπόσιο απέσπασε το Ά Βραβείο και η ανέκδοτη παιδική της νουβέλα ‘’Το μυστικό της Μπρασκογούρνας’’. Το 2014 το παραμύθι ‘’Η ιστορία ενός μικρού ονείρου – Καρίμ’’ πήρε το Γ’ Βραβείο σε διαγωνισμό παραμυθιού της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών και ταξίδεψε μέχρι το ελληνικό περίπτερο στην Διεθνή έκθεση της Φραγκφούρτης. Το ανέκδοτο βιβλίο της ‘’Τα Δάκρυα της Ζωής’’ απέσπασε το  Γ΄Βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, τον Φεβρουάριο του 2015. Μας διαβεβαίωσε ότι έχει κι άλλα αληθινά πολιτικά παραμύθια στα σκαριά…

Το Press Publica συνάντησε την Στέλλα Αρβανίτη έξω από το μουσείο της Ακρόπολης και κάτω από την ενέργεια του Ιερού Βράχου ακολούθησε μια αιχμηρή συζήτηση. Πως μπλέκονται τα όνειρα και η τραγική πραγματικότητα σε ένα πολιτικό παραμύθι; Ο μικρός ήρωας Καρίμ αναφέρει: ‘’Δεν θέλω να κοιμάμαι, δεν θέλω να ονειρεύομαι.’’

– Στέλλα, θεωρώ τολμηρό το εγχείρημά σου, διότι η ‘’Η ιστορία ενός μικρού ονείρου – Καρίμ’’ είναι ένα πολιτικό παραμύθι.

– Ναι. Αυτό που ήθελα να επικοινωνήσω, διότι δεν μπορούσα να κοιμηθώ ήσυχη τα βράδια, ούτε τώρα μπορώ, είναι να σταματήσει η Ελλάδα να γίνεται τάφος ψυχών. Σκεφτείτε το ναυάγιο στην Λαμπεντούζα. Εγώ, το ‘’Η ιστορία ενός μικρού ονείρου – Καρίμ’’, το έγραψα πριν το πολύνεκρο ναυάγιο στο Φαρμακονήσι. Ήθελα να το κάνω θέμα.

– Στο παραμύθι δεν αναφέρεσαι ούτε σε χώρα προέλευσης των μεταναστών, ούτε στην θρησκεία τους. Γιατί; Τί θέλεις να τονίσεις;

– Στο παραμύθι τονίζεται έντεχνα αλλά και ξεκάθαρα ότι ο Καρίμ λόγω των πολιτικών προβλημάτων στην χώρα του αναζήτησε νέα πατρίδα. Δεν είναι δηλαδή ένας απλός μετανάστης που ψάχνει για μια καλύτερη ζωή. Τον πατέρα του τον συνέλαβαν. Διάλεξα στην εικονογράφηση του παραμυθιού να υπάρχει αυτή η εικόνα…δεν είναι παραμύθι, είναι μια αληθινή ιστορία γραμμένη σαν παραμύθι. Το διαβάζουν παιδιά αλλά και μεγάλοι. Δεν ήθελα ο Καρίμ να ταυτιστεί με μια χώρα ή με μια θρησκεία. Είναι ένα παιδί του κόσμου. Από οποιαδήποτε θρησκεία, χώρα και προέλευση με πολιτικά προβλήματα. Δεν είναι Έλληνας επίσης. Φτάνει στην Μεσόγειο, στην Ελλάδα. Το χρώμα του παιδιού και το χρώμα του ονείρου κάνουν παιχνίδι. Κάθε φορά που αποτυγχάνει το όνειρο γίνεται και πιο σκούρο. Στο τέλος γίνεται πολύχρωμο…Δεν φοβίζει, δεν έχει αίμα…τα πάντα τα αποδίδω στην ονειρική κατάσταση του μικρού πρωταγωνιστή. Μια ονειρική κατάσταση έχει όμως και όνειρα αλλά και εφιάλτες. Το παραμύθι ήταν για μένα ένας εύκολος τρόπος να μιλήσω για την πραγματικότητα. Πραγματικότητα και όνειρο γίνονται ένα στο τέλος. Είναι δύο οι ήρωες που γίνονται ένας στο τέλος του παραμυθιού.

– Ποιό είναι, λοιπόν, το σημείο τομής του παραμυθιού και της αλήθειας;

– Ήθελα να δώσω ένα θετικό μήνυμα, ένα ευτυχισμένο τέλος. Μιλάω για σοβαρά πράγματα με ευαίσθητο τρόπο, με διαφορετικό μάτι για όλη αυτή την αληθινή κατάσταση. Ο Καρίμ αντιμετωπίζει δυσκολίες: άλλη γλώσσα, καθόλου φίλους, κανένα σπίτι. Το ζητούμενό του είναι να ενσωματωθεί στην ελληνική πραγματικότητα. Στόχος μου είναι το δικό μου παραμύθι να γίνει πραγματικότητα. Θέλω να γράφω πράγματα που να μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Θέλω να εστιάζουμε στο καλό: πως να νικήσουμε τους δράκους…Αν ήθελα να γράψω ένα δεύτερο παραμύθι, θα έγραφα για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης…προκαλούν πολέμους, πουλάνε όπλα, πλουτίζουν εις βάρος άλλων χωρών. Πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. ‘Εχουν καλύτερη παιδεία, καλύτερο σύστημα υγείας…Δεν ευθύνεται η Ελλάδα γι’αυτήν την κατάσταση. Έχει γίνει απέραντος τάφος ψυχών. Εστιάζω στα πολιτικά αίτια. Επιμένω, επέλεξα να εικονογραφηθεί η σκηνή που συλλαμβάνεται ο πατέρας του Καρίμ. Τα παραμύθι μου επιτελεί κάποιον ρόλο, ίσως κάτι να αλλάξει. Δεν είναι εύκολο. Ας ελπίσουμε.

– Η πολιτική σου θέση, λοιπόν, στο θέμα της μετανάστευσης είναι ξεκάθαρη.

– Ναί. Η δημιουργία προσφύγων από πολιτικά αίτια είναι εσκεμμένη. Ως απλός πολίτης, διερωτώμαι, τυχαία ψηφίστηκε το Μάαστριχτ; Το ότι κάποιες χώρες είναι τώρα αποθήκες ψυχών, το είχαν προβλέψει. Δημιουργούμε στην ουσία ένα γκέτο. Ό,τι έκανε η ναζιστική Γερμανία, γίνεται τώρα με διαφορετικό τρόπο. Αυτές οι ‘’καθαρές’’ χώρες, λοιπόν, να αναλάβουν να θρέψουν και να εκπαιδεύσουν τους μετανάστες που οι ίδιες δημιουργούν. Γιατί υπάρχει ποσόστωση στα αγροτικά προϊόντα και όχι ποσόστωση, ας πούμε, στους πόσους μετανάστες θα δεχτούμε; Θέλω οι χώρες της Ευρώπης που πουλάνε όπλα να αναλάβουν να θρέψουν τους μετανάστες που δημιουργούν. Η πολιτική μου θέση είναι αυτή. Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Καρίμ έρχεται σε εποχή κρίσης στην Ελλάδα.

-Γιατί ο μικρός Καρίμ φτάνει στην Ελλάδα και όχι, παραδείγματος χάριν στην Ιταλία;

– Εγώ θέλω να μιλήσω για την Ελλάδα. Η αλήθεια είναι ότι το ίδιο θέμα αντιμετωπίζει και η Ιταλία. Όχι τυχαία.

– Πως αισθάνεσαι όταν άνθρωποι του πνεύματος στην Ελλάδα εν μέσω κρίσης εύκολα αλλάζουν τις θέσεις τους;

– Προδοσία. Πάντα εκτιμούσα και προτιμούσα ανθρώπους που παίρνουν θέση στα πράγματα. Ο πιο εύκολος στόχος να ελέγξεις τις συνειδήσεις των ανθρώπων είναι μέσω της κουλτούρας και των Μ.Μ.Ε. Και εμείς που γράφουμε παραμύθια στα παιδιά το κάνουμε και για να τα κοιμίζουμε αλλά και για να τα ξυπνάμε!

– Γιατί διάλεξες τον ναό του Ποσειδώνα να περάσει από εκεί το χρωματιστό και φουριόζικο όνειρο και όχι, ας πούμε, τον Τύμβο του Μαραθώνα, που έχει και αυτός δυνατούς συμβολισμούς;

– Ο ναός του Ποσειδώνα φαίνεται από παντού: από το καράβι, από ψηλά…Από την εικονογράφο μου, την Εμμανουέλα Κακαβιά, ήθελα τον φωτισμό του Σουνίου. Είναι μια αντίθεση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, ένα παιχνίδι ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα. Το όνειρο επισκέπτεται τον Καρίμ το βράδυ και ο Καρίμ ονειρεύεται την ζωή του. Έρχεται στην Ελλάδα, που Ελλάδα σημαίνει φως. Ήθελα άρωμα και χρώμα της Ελλάδας. Ο ναός του Ποσειδώνα έχει δυνατούς συμβολισμούς.

– Σχολίασέ μου Στέλλα: ‘’Ησύχασε γλυκέ μου Καρίμ…είμαστε στην Ελλάδα τώρα.’’

–Παρόλο που έχουμε ξέσπασμα εν καιρώ κρίσης, η Ελλάδα γέννησε τον πολιτισμό. Θέλω να πιστεύω ότι το φως θα νικήσει την σκοτεινή πλευρά μας. Γι’ αυτό βάζω αυτήν την φράση.

– Τί ανταπόκριση έχεις μέχρι τώρα από τους αναγνώστες σου, σχετικά με το ‘’Η ιστορία ενός μικρού ονείρου – Καρίμ’’;

–Εισπράττω πολύ συγκίνηση. Τους έχει αγγίξει. Αυτό επιδίωκα: να ταυτιστούν τα συναισθήματά τους με τα συναισθήματα του Καρίμ. Αν συγκινεί ο ήρωας είναι γιατί είναι πραγματικός ήρωας, όχι ψεύτικος. Γίνεται η δική μας προσωπική οπτική στα πράγματα.

– Τελικά τι χρώμα έχουν τα όνειρα των παιδιών; Έχουν σκοτεινό χρώμα;

– Στα παιδιά το αξιοθαύμαστο δεν είναι τόσο ότι βλέπουνε όνειρα, είναι ότι τα ζούνε. Ο δικός μου ήρωας σώθηκε. Θυμάσαι εκείνο το δεκατριάχρονο, που έσωσε το άλλο παιδάκι; Έγινε μεγάλος ντόρος. Και μετά; Ξεχάστηκε τόσο εύκολα. Αυτή είναι η διαφορά ενός βιβλίου. Το βιβλίο μένει. Στα παιδιά αν το όνειρο καταδικαστεί, θα καταδικαστεί και η ζωή μας…

– Σε ποια κυρίως πολιτική νύξη του βιβλίου θα ήθελες να σταθείς;

– Είναι όλο πολιτικό παραμύθι. Δεν θέλω να ξεχωρίσω κάτι. Θα επιμείνω όμως στο γκέτο…Με την διαφορά ότι οι πολιτικοί δεν μας προσφέρουν λύσεις, ίσως δημιουργούν περισσότερα προβλήματα. Νομίζω ότι εγώ προσφέρω μία λύση, η οποία βρίσκεται μέσα μας και στο κοινωνικό μας περιβάλλον. Άρα και μόνοι μας και μαζί μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε.

– Η εικονογράφηση ενός παραμυθιού είναι μέρος του μύθου που προσλαμβάνει το παιδί;

– Διάλεξα την εικονογράφο μου, την Εμμανουέλα Κακαβιά και συνεργάστηκα μαζί της. Είχα άποψη και συνεργαστήκαμε απόλυτα. Μου έφτιαξε αυτά τα μάτια του Καρίμ…Διάλεξα την εικόνα της σύλληψης του πατέρα του Καρίμ. Ήθελα να σταματήσει εκεί το μάτι. Να ρωτήσει το κάθε παιδί που βλέπει το βιβλίο για πρώτη φορά, τί συμβαίνει. Η εικονογράφηση για μένα πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά. Θέλω να αφήσω κάτι και στην φαντασία, να μπορεί να φαντάζεται το παιδί.

– Γιατί δεν προβάλλονται όσο θα έπρεπε τα βραβευμένα βιβλία;

– Και εγώ αναρωτιέμαι…Τόση πολύ σύμπτωση; Με ποια κριτήρια επιλέγονται να προβληθούν βιβλία που δεν έχουν βραβευτεί;…

– Είναι τελικά ένα παιδικό παραμύθι ‘’εργαλείο’’ σκέψης;

– Ναι, μπορεί να είναι, εξαρτάται το παραμύθι. Δεν γράφουμε όλοι τα ίδια και με τα ίδια κίνητρα…

– Ποιους τόπους θα ήθελες ακόμα να επισκεφτείς Στέλλα; Κυριολεκτικά και μεταφορικά.

– Μου αρέσουν οι τόποι που κρύβουν μυστικισμό, κάτι τελείως άγνωστο…Μία ιστορία μου εκτυλίσσεται στο Μαρόκο…δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί…Οι τόποι, μεταφορικά, που θα ήθελα να επισκεφτώ, πρέπει οπωσδήποτε να είναι για μένα κάτι πολύ σημαντικό, κάτι που εγώ θεωρώ πάρα πολύ σοβαρό ως θέμα, που θέλω να το αγγίξω…Τα παιδιά είναι πιο έξυπνα από εμάς. Όταν επιλέγουν από μόνα τους, επιλέγουν κάτι που τα αγγίζει…